نیمه گمشده من
نیمه گمشده من
من اگر ما نشوم تنهایم
تو اگر ما نشوی خویشتنی
مقدمه :
انسانهای بیچاره زمان ما به جای اینکه زندگی کنند ادای زندگی کردن را در می آورند.
بدون تردید ازدواج بزرگترین و مهم ترین حادثه زندگی هر انسانی است، که موفقیت یا شکست در آن، برای هر یک از زوجین سرنوشت ساز خواهد بود. بنابراین، هر دختر و پسری لازم است که قبل از ازدواج در مورد انتخاب همسر اطلاعات کافی کسب کنند، سپس اقدام نمایند.
اما متأسفانه اکثر پسران و دختران، بدون تجربه و کسب اطلاعات لازم، به چنین امر مهم و سرنوشت سازی اقدام می نمایند. در حالی که نه از شرایط و صفات نیک یک همسر خوب آگاهی دارند و نه راه کشف آنرا می دانند، نه از نقاط ضعف و صفات بد همسر خبر دارند، نه راه کشف و اجتناب از آنها را می دانند.
چه بسا جوانان، صفتی را از شرایط بسیـار مهم و ضـروری می پندارند و برای نیل به آن جدیت می نمایند، در صورتی که آن صفت اصلاً از مزایای ضروری یک همسر نیست یا اهمیت چندانی ندارد. چه بسا امر بسیار مهمی که باید جزء شرایط قرار گیرد در اثر غفلت آن را از شرایط و مزایا محسوب نمی دارند و هنگامی خبر دار می شوند که کار از کار گذشته و چاره ای ندارند. و در اثر آن اختلافات و کشمکش ها و ناسازگاری ها و بهانه جویی ها شروع می شود و بالاخره یا به طلاق منجر خواهد شد یا ناچارند تا آخر عمر با تلخی و رنج و اندوه به زندگی ادامه دهند، در صورتی که اگر آگاهانه عمل می کردند کمتر با شکست و تلخکامی مواجه می شدند .
بعلاوه بسیاری از اختلافات خانوادگی و حتی طلاق ها از حوادث و مراسم نامزدی و تعیین مهر و عقد و عروسی و رفتار پسر و دختر در دوران قبل از عروسی نشأت می گیرد، و چه بسا کدورت هایی در این زمان به وجود می آید که آثار سوء آنها تا پایان عمر باقی خواهد ماند و چه بسا به طلاق و جدایی منجر خواهد شد، در صورتی که اگر دختر و پسر از اطلاعات لازم برخوردار بودند به چنین سرنوشتی گرفتار نمی شدند.
بنابراین انتخاب همسر کار مهم و سرنوشت سازی است که نیاز به اطلاعات کافی دارد و نمی توان و نباید آنرا سهل و آسان پنداشت و نسبت به آن غفلت ورزید.
پیامبر اکرم فرموده: هیچ کانونی در اسلام بر پا نشده است که نزد خداوند محبوب تر و عزیز تر از کانون ازدواج باشد .[1]
ازدواج یک سنت دیرینه اجتماعـی است که از زمانهــای بسیار قدیــم به آن پرداختـه و می پردازند و همیشه و در همه حال در ذهن تمامی انسانها این بود که چگونه یک ازدواج موفق و سالم را داشته باشند.
ازدواج پیمانی مقدس است که در بین تمام اقوام و ملل، مذهبی و غیر مذهبی و در تمام اعصار وجود داشته است و دارد و براساس این پیمان مقدس و آسمانی، زوجین یعنی زن و مرد زندگی مشترکی را شروع می کنند. [2]
انتخـاب همـسر همیشه در طول تاریخ مورد توجه فرهنگ های مختلف بوده است و هر جامعه ای بر اساس شرایط و مقتضیات خود قواعد و مقرراتی را برای کنترل و نظارت برآن ایجاد کرده است .
انتخاب همسر در زمانهای مختلف و در جوامع گوناگون به صورت های مختلـف بوده است. اما، هیچگاه از تأثیر جامعه و شرایط اجتماعـی برکنار نبوده اسـت و همواره عوامل اجتماعی، نوع ازدواج و معیارهای انتخاب همسر را تحت تأثیر قرار داده .
یقیناً شناخت دختر و پسر از یکدیگر، آشنایی کامل از خصوصیات رفتاری، روحی، عاطفی، اجتماعی و فرهنگی و اخلاقی می تواند سهم بسزایی در موفقیت انتخاب درست و شایسته، کامیابی، خوشبختی و سعادت در زندگی زناشویی و پیوند ازدواجی که با هم خواهند بود ایفا کنند.
اگر ازدواجی که صورت می گیرد به صورت عاقلانه و پیش طراحی شده باشد و جوانان ما چه دختر و چه پسر با اطلاعات کافی و فکر باز پا به این عرصه بگذارند شاید مشکلات بعدی پیش نیاید .
در یکی از بحث های تلویزیونی آقای محمد تقی جعفری در این مورد مطرح کرده بودند که : « برتراند راسل ( فیلسوف مشهور اروپایی ) به من نوشت: چرا اسلام اینقدر به ازدواج بها داده و برایــش قانونی وضــع کرده اسـت ؟ در جواب او نوشتم : مسألــه انسان است ؛ با ازدواج می خواهد انسان بوجود آید.»[3]
همه موجودات زنده از آغاز تولد تا مرگ مراحلی را پشت سر می گذارند. آدمی نیز چون سایر موجودات از این قاعده جدا نیست. انسان موجودی است که همواره در حال تغییر و تحول است و همان گونه که بر آموخته هایش افزوده می شود، نیازها و توانمندی هایش نیز دستخوش تغییر قرار می گیرد.
یکی از نیازهای اصلی انسان که در این مجموعه شکل می گیرد و یکی از مهمترین مراحلی که در دوران زندگی هر فردی وجود دارد نیاز به داشتن همسر یا برگزیدن جفت است. از آنجایی که گزینش همسر، اساس و شالوده زندگی مشترک آینده هر فرد را پایه ریزی می کند و به علت اثرات گسترده این زندگی مشترک در محیط خانواده، فرزندان، اقوام و بالاخره جامعه، لذا باید تا آنجا که امکان پذیر است قبل از اقدام به ازدواج جنبه های مختلف این مهم را مورد بررسی و تحلیل قرار داد تا بلکه حتی الامکان بتوان از اثرات مخرب و روح فرسای آن کاست.
ازدواج در زمانهای گذشته و همچنین در زمان حال با توجه به شرایط اجتماعی مقتضی زمان خودش به طرق گوناگون صورت می گرفته و می گیرد.
در گذشته ازدواج ها بیشتر به صورت دگر انتخابی بوده است تا خود انتخابی. یعنی همین که فرد به سن بلوغ می رسید، والدین او بر اساس یکسری مصالح و منافع خانوادگی و ... دست به انتخاب همسر برایش می زدند. در این انتخاب بیشتر تجانس و منافع خانواده ها مطرح و مهم بود تا تجانس و منافع طرفین ازدواج .
در این شرایط منافع و خواست و نظر فرد ارجحیت نداشت و دخالت دیگران در امر ازدواج و انتخاب همسر، منجر به تشکیل یک خانواده جدید و مستقل به تمام معنا نمی شد. (البته لزوم تجانس و همفکری و در نظر گرفتن خواست و منافع طرفین در ازدواج و انتخاب همسر امری روشن و واضح است.)
ازدواج و انتخاب همسر پدیده ای است که تحث تأثیر عوامل مختلف قرار می گیرد. در واقع، نه یک علت، بلکه شبکه ای از علت هاست که در عین تعامل بر یکدیگر بر امر همسر گزینی و معیارهای مورد نظر فرد تأثیر می گذارد.
متاسفانه ما هر روزه شاهد درگیری های خانوادگی، طلاق و دیگر مسائل آن هستیم که منشأ و ریشه آن در انتخاب ناصحیح اول و شناخت های نادرست از طرف دختر و پسر می باشد،
متاسفانه جوانان ما امروز، بیشتر سمت و سو به، ازدواج های اینترنتی و تلفنی و یا با یک نگاه عاشق شدن، پیدا کرده اند. به همین علت چشم و گوش بسته تن به این چنین ازدواج هایی می دهند که پایه هیچ کدام از آنها با توجه به شناخت قبلی چه از خودشان و چه از خانواده شان نیست و این زندگی ها طولی نخواهد کشید که یا به طلاق منجـر می شود و یا به مشاجره های دائمی بین آنها .
اگر جوانان قبل از ازدواج به مشاورین و روانشناسان و حتی به پدر و مادر خود مراجعه کنند نتیجه بخش تر خواهد بود و عواقب بعدی را پیش نخواهد آورد .
روانشناسان و متخصصان خانواده معتقدند که : « هر اندازه زن و مرد قبل از ازدواج اطلاعات صحیح تر و دقیق تر نسبت به یکدیگر داشته باشند ، بهتر می توانند موفقیت و یا شکست زناشویی خود را پیش بینی کنند .» [4]
« مطالعات نشان می دهد که افراد تمایل دارند همسرانی مشابه خود برگزینند. شاخص های این تشابه عمدتاً مذهبی، تحصیلی، فرهنگی، خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی می باشند. اینگونه افراد زندگی را تقریباً مشابه هم تعریف می کنند و اهداف و رؤیاهای آنان نیز به یکدیگر نزدیکتر است .» [5]
هم چنین پژوهش ها نشان می دهد که تا حدود زیادی خوشبختی و بدبختی زن و مرد را از ابتدای زندگی مشترکشان می توان پیشگویی کرد، و به بیان دیگر بسیاری از مشکلات آنها قابل پیشگیری خواهد بــود. به همیــن جهت امــروز ، آمـوزش پیـش از ازدواج زوج هــای جوان یک ضرورت مسلم تلقی می شود.
هر اندازه دختر و پسر اطلاعـات بیشتــری در جهـت شناخت خود و همسر آینده شان داشته باشند و ملاکهای معقول تری را برای انتخاب همسر در نظر بگیرند، در زندگی زناشویی خود با مشکلات و ناسازگاری های کمتری مواجه خواهند بود .
جوانان ما باید بدانند که خانواده یکی از بنیانهای بسیار محکم و استوار است که اگر با اطلاعات کافی و وافی قدم به این راه بزرگ بگذارند حتماً موفق خواهند شد .
[1] « بحار الانوار ، ج 103 ، ص 222 »
[2] امینی ـ ابراهیم ، انتخاب همسر
[3] « درسهای نهج البلاغه استاد »
2ـ برگرفته از روزنامه همشهری
3ـ ملک محمودی ـ امیر ، راهنمای ازدواج ، ص 30